Εντρόπιο

Το εντρόπιο είναι μία σοβαρή πάθηση των βλεφάρων που μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του ματιού.

Τι είναι το εντρόπιο;

Ως εντρόπιο ορίζεται η στροφή του βλεφάρου και του βλεφαρικού χείλους προς τα μέσα προκαλώντας έντονο πόνο και ερεθισμό στον ασθενή. Συνήθως αφορά και τα δύο μάτια και εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες. Οι περισσότερες περιπτώσεις εντροπίου εντοπίζονται στα κάτω βλέφαρα, παρότι μπορεί να εμφανιστεί και στα άνω βλέφαρα. Η συχνότητά του σε ανθρώπους άνω των 60 ετών υπολογίζεται σε 2% και αυξάνεται με την αύξηση της ηλικίας.

Ποια είναι τα αίτια του εντρόπιου;

Τα αίτια του εντροπίου συνήθως σχετίζονται με ηλικιακές αλλαγές στην ανατομία των βλεφάρων και περιλαμβάνουν:

• Ηλικιακή χαλάρωση: Σε ηλικιωμένους ασθενείς εμφανίζεται χαλάρωση του βλεφάρου και των μυών που το συγκρατούν στη θέση του με αποτέλεσμα αυτό να στρέφεται προς τα έσω.
• Οξύ “σπαστικό” εντρόπιο: Οφείλεται σε ερεθισμένη οφθαλμική επιφάνεια από φλεγμονές, λοιμώξεις ή/και χειρουργεία στα μάτια.
• Ουλοποιητικό εντρόπιο:  Φλεγμονώδεις παθήσεις του επιπεφυκότα, όπως είναι το ουλώδες πεμφιγοειδές, το σύνδρομο Stevens-Johnson, εγκαύματα του οφθαλμού ή η χρόνια χρήση οφθαλμικών σταγόνων, μπορούν να προκαλέσουν ουλοποίηση της εσωτερικής πλευράς των βλεφάρων στρέφοντάς τα προς τα έσω.

Εντρόπιο κάτω βλεφάρου. Παρατηρείται τροπή του κάτω βλεφάρου προς τα έσω με άμεση επαφή των βλεφαρίδων με την επιφάνεια του ματιού.

Ποια είναι τα συμπτώματα του εντρόπιου;

Τα συμπτώματα του εντροπίου είναι τα παρακάτω:

• Έντονος ερεθισμός και πόνος του ματιού
• Δακρύρροια
• Φωτοευαισθησία
• Αίσθημα ξένου σώματος

Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πως δεν είναι όλα τα εντρόπια εμφανή όπως στη φωτογραφία. Υπάρχουν ενδιάμεσου βαθμού εντρόπια, τα οποία παρουσιάζουν τα ίδια συμπτώματα όσο το βλέφαρο είναι στραμμένο προς τα μέσα, αλλά στη συνέχεια η κατάσταση βελτιώνεται καθώς το βλέφαρο επιστρέφει στην κανονική του θέση. Με τη πάροδο των μηνών η κατάσταση εξελίσσεται σε μόνιμο εντρόπιο στις περισσότερες περιπτώσεις.

Πώς γίνεται η διάγνωση του εντροπίου;

Η διάγνωση του εντροπίου γίνεται με κλινική εξέταση. Η λήψη ιστορικού είναι πολύ σημαντική, καθώς μπορεί να αποκαλύψει σπανιότερες αιτίες του εντροπίου. Είναι σημαντικό να αναφέρετε το σύνολο των φαρμάκων που έχετε λάβει ή λαμβάνετε. Ο χειρουργός θα εξετάσει την κατάσταση των βλεφάρων και του οφθαλμού. 

Σε περίπτωση που υπάρχει υποψία μιας σοβαρότερης αιτίας, όπως το οφθαλμικό πεμφιγοειδές, είναι απαραίτητη η λήψη βιοψιών από την εσωτερική πλευρά των βλεφάρων, για εκτίμηση από τον παθολογοανατόμο, καθώς τότε η αντιμετώπιση του εντροπίου είναι φαρμακευτική.

Μπορεί το εντρόπιο να αποδειχθεί επικίνδυνο για την όραση;

Το εντρόπιο, σε αντίθεση με το εκτρόπιο, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές στον οφθαλμό και κυρίως σε:

• Εκδορές στον κερατοειδή
• Ουλές στον κερατοειδή
• Μείωση της όρασης
• Έλκη στον κερατοειδή
• Διάτρηση του κερατοειδή από επιμόλυνση έλκους με βακτήρια και πιθανή τύφλωση από την εξάπλωση της λοίμωξης στο εσωτερικό του οφθαλμού.

Πέραν της ανάγκης για χειρουργική επιδιόρθωση με σκοπό την πρόληψη των σοβαρών αυτών επιπλοκών, η αντιμετώπιση του εντροπίου είναι απαραίτητη για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς.

Ποια είναι η θεραπεία για το εντρόπιο;

Η θεραπεία του εντροπίου εξαρτάται από την αιτία, είναι αμιγώς χειρουργική και περιλαμβάνει σύσφιξη του βλεφάρου και των χαλαρωμένων μυών με εσωτερικά ράμματα, ώστε να επιστρέψει το βλέφαρο στη φυσιολογική του θέση. Το χειρουργείο γίνεται με τοπική αναισθησία και διαρκεί ανάλογα με την περίπτωση από 20 έως 60 λεπτά. 

Ανάλογα με την έκταση της χαλάρωσης του βλεφάρου, ο χειρουργός μπορεί να επιλέξει μέσα από μια ευρεία γκάμα μεθόδων που περιλαμβάνουν:

1. Σταθεροποίηση στην εξωτερική γωνία.
2. “Κόντυμα” του βλεφάρου με τμηματική αφαίρεσή του.
3. Ράμματα εσωτερικά που στρέφουν το βλέφαρο προς τα έξω.
4. Ράμματα που επαναφέρουν τους μύες στη σωστή τους θέση.
5. Συνδυασμό όλων των παραπάνω.

Τα ράμματα είναι στη πλειοψηφία τους εσωτερικά. 

Μετά το χειρουργείο. Προφυλάξεις.

Μετά από το χειρουργείο, ο ασθενής φεύγει από την κλινική την ίδια ημέρα με πιεστικό επίδεσμο τοποθετημένο στο χειρουργημένο οφθαλμό. Ο επίδεσμος αφαιρείται στο σπίτι και γίνεται εφαρμογή κρύων επιθεμάτων για χρονικό διάστημα 2 ημερών, με σκοπό τη μείωση του οιδήματος και τη γρηγορότερη αποκατάσταση. Ο ασθενής χρησιμοποιεί μικτό κολλύριο κορτιζόνης και αντιβίωσης για διάστημα 7 ημερών, οπότε και γίνεται η αφαίρεση των εξωτερικών ραμμάτων. 

Ποιες είναι οι ενδεχόμενες επιπλοκές της χειρουργικής επέμβασης;

Η επέμβαση είναι εξαιρετικά ασφαλής. Όπως κάθε επέμβαση στην ιατρική, έχει πιθανές επιπλοκές που περιλαμβάνουν:

• Οίδημα και μώλωπες
• Λοίμωξη της τομής 
• Κοκκίωμα
• Επανεμφάνιση του εντροπίου και ανάγκη επανεπέμβασης